 |
| (Resim: Kutadgu Bilig) |
Türk-İslam edebiyatının adı bilinen ilk şair ve düşünürü Balasagun'lu Yusuf Has Hacib tarafından her iki dünyada da mutluluğa kavuşmak için gidilmesi gereken yolu göstermek amacıyla 1069'da yazılmış bilinen ilk Türk siyasetname ve mesnevi kitabıdır. "Mutluluk (Saadet) Veren Bilgi" anlamına gelen ve Türkçe'nin Hakaniye (Çağatay) lehçesi ile yazılan bu eşsiz eser Doğu Karahanlı hükümdarı Tabgaç
Buğra Han (Ebû Ali Hasan bin Süleyman Arslan)’a sunulmuştur. İnsanı merkez alan eser, gerek fert olarak gerek cemiyet halinde yaşayan insanların iyi bir siyasetle idare edilip, dünyada ve ahirette mutlu olabilmeleri için tutulacak yolları gösterir. Bunu ise kendilerine sembolik isimler verilen dört ana karakter arasındaki diyaloglardan faydalanmak suretiyle gerçekleştirir. Bu karakterlerden Küntogdı hükümdardır ve hukuku/adaleti; Aytoldı vezirdir ve saadeti/devleti; Ögdülmiş vezirdir ve aklı; Ogdurmış ise akibeti/kanaati temsil eder. Toplum hayatındaki bozuklukları düzeltecek, insanı mutlu edecek yolların neler olduğu belirtilen bu yolları, devrin hükümdarına öğütler halinde gösteren bu didaktik eser 6645 beyit ve 173 dörtlükten oluşur. Aruz vezniyle yazılmış ilk Türkçe eser de olan Kutadgu Bilig'in bilinen 3 nüshası, bugün Fergana, Viyana ve Mısır'da bulunmaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder